Veer luuj van Zitterd weite gaer alles van en euver ós sjtad,de gesjiedenis van “Zitterd, Zitterd Allein”, hink wie klet aan ós vas.Alles,mer dan ouch richtig alles wille veer heure, mer veural zéén. Misjiens höbbe veer dat heure en zeen euvergenómme van ós veurawwesj, die oots mit de naas in de wèndj leipe wie ze heurde mer ouch zouge dat ´n legeraafdeiling van Keizer Karel V, op dae eessjte paosjdaag in 1543,eine verlaore sjtried leverde in de Kempekoel en zich sjpartelentaere door d’n tódder tröktrok richting Tudder.
Jao,bèste laezer,op daen daag haet ós eigese sjötterie duchtig opgelèt;ze deilde gein paosjeier oet mer sjote mit sjerp.”Laot ze mer kómme”,reipe ze en sjprouke zich moud in mit de alleszègkende weurd: ”Veer laote jedere soldaot van Keizer Karel danse wie ´ne duvel in ´n wiewatersvaat”.Mer es veer dan weier mit allebei de bein op Zittesje gróndj sjtaon en ós verplaatsje in d´n tied van allewiele, is ´t gaaroets neit vraem dat ós nuujsjierigheid klopde wie ´ne zjwaerende vinger dae ós dènke en doon knatsjgek maakde wie bekènd woort dat ’n sjoon awd deil van de bènnesjtad woort veranneweierd: de buurt Hèl en Paradies en dan ouch nog veur dat ónnöt winkelcentrum Den Tempel. Mer veer krege eesj richtig ´t fiet aan allenej ós vingere wie in 1965 ´t sjtadhoes oppe Mert woort neiergesabeld. ´t Geboew waar misjiens gein architectonisch hoogsjtendje(zagte ze) mer ´t haw zoget wie dae eerder aangehaolde klet: dat awd sjtadhoes waar get eiges van ós,dat heurde bie Zitterd zo wie de patesjkirk bie de Mert. Miene leive kómberves, waat waar mich dat get,d´n aom bleef ós achter,genóg óm ´n besjlaag van te kriege.Dao mót toch mènnige sjtadsbesjtuurder oet daen tied eelt op zien zeel aan höbbe euvergehawte.
En ouch noe nog, nog ummer wurt euver dat sjtadhoes gekald es èin van de versjrikkelikste planologische faelders die me in Zitterd haet aangerich. ´t Is bekans neit te geluive, mer al zeen veer ´t al meer es ’n generatielank kwiet,es veer ´t mit vraeme euver de sjoonheid van ós sjtad höbbe, en ´t geit dan euver aw geboewe,dan sjteit dat sjtadhoes gegarandeierd in de top 5.Is dat noe sentimenteel chauvinisme,vraog ich mich dan waal èns aaf. Hmm,ich höb dao zo mien bedènkinge euver. Waat maag ´t dan waal zeen ? Ich höb zo´n dónkerbroen idee dat veer de neiging höbbe dat v´r in ós enthousiasme gaer alles,mer dan ouch alles euver os sjtad wille vertèlle. Jao,veer gaon zo wied dat veer zelfs nòg wille vertèlle euver al dat sjoons dat veer allang nèit meer höbbe.
En höbbe veer ’t dan euver chauvinisme ? Misjiens, mer dan heurt dao waal ´t weurdje ´gehech´ veur te sjtaon. Sjus,veer zeen gehech aan ós Zitterd, aan ós sjtad mit zien teures,mit zien rieke historie en folklore. Jedere richtige Zitterder haet dat in zich en dan kóm ich trök bie mien oetgangspunt. Veer wille gaer alles euver Zitterd weite en heure,en noe kump ´t : veer wille die kènnis van ós sjtad ouch gaer doorgaeve aan alle nuuj Zitterder,veer wille höbbe dat ze weite wo ze wone en in waat veur ’n sjoon aw plaatsj ze zich höbbe gevestig.Ze mótte de kans kriege óm op ´n gezónj maneier wórtel te sjeite. Ze mótte alles weite euver ´t Zitterd van vruiger mer ouch wie de sjtad van vandaag zich profileiert.
Dat rech höbbe ze,dat zeen veer aan hun verplich. Ouch veur de gemeinte is hie gare te sjpènne,´t geef toch neit veur niks ’n buro veurlichting.Jao,jao,ich heur uch,bèste laezer,al dènke en in gedachte kieke nao dae sjone gemeintegids van 2010. Prachtige foto van de gemeinteraod,mer dao sjteit ouch väöl in waat èch neudig is. Aevel,waat ouch sjoon haw kènne zeen waar toch zeker get euver de gesjiedenis van ós sjtad. Mer niks,nada,niënte,nichts,nothing,gaaroet niks.Ich weit dat de gemeinte Zitterd-Gelaen nog neit zolang trök aan edere nuje inwoner ´n map oetdeilde mit alderlei informatie euver Zitterd, ’ne misj-masj,op zien Holles gezag: vol met weetjes. Ouch gewaes,euver en sjloete.
Maar dan,hélemaal de blits,zeg, zeen toch waal die twee aangekleide wanjelende reklamebraer die door de sjtad loupe en dich welkom heisje.Geweldig !
Nae,zo kómme de nuuj Zitterder weinig te weite. Dan toch mer weier get van vruiger d´rbie sjleipe. Ich höb veur mich ligke ´ne sjtadsgids :Sittard van A tot Z 1982/83. Dao sjteit ´ne zéér informatieve pagina in dae de laezer inzich geef euver de gesjiedenis en gans óngeraan laes ich (ich citeier):
DE AARDEN WAL,DIE NOG GROTENDEELS AANWEZIG IS,VORMT EEN PRACHTIGE WANDELWEG OM HET OUDE STADSCENTRUM !
Bèste laezer,hie moos ich aan dènke wie ich mien verhoezing nao de bènnesjtad ging doorgaeve aan de gemeinte en de mevrouw aan de balie mich vroug wo de ‘Oude Markt´ lik. Of zie allang in Zitterd woont,höb ich mer neit gevraog,want wie ich zag dat de achterkantj van ós appartement aan de wal lik,zag die allerleifste mevrouw gans greutsj taege mich:”Oh,dan weet ik waar u woont, ik heb daar onlangs nog over de dijk gelopen”.
Euver inburgere gesjpraoke.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten